Ormanlar Alarm Veriyor, Teknoloji Karşılık Veriyor
Yaz mevsimine resmi olarak girdik.Gölgeye sığınma mevsimi.Havalar ısındı, ağaçlar kurudu, rüzgâr yerini sıcak nefeslere bıraktı.Kimi için tatil, kimi için hasat,ama hepimiz için daha dikkatli olmamız gereken bir periyot.
Çünkü yaz, yalnızca deniz ve güneş demek değil.Ne yazık ki bu coğrafyada,yaz bir yandan da öteki bir şeyin habercisi.Kuruyan kısımların çatırdaması,bir yerden yükselen duman,bir köyün boşaltılması,bir ormanın siyaha dönmesi…Sonra tanıdık sorular başlıyor:Uçak nerede?Gece görüşü yok muydu?Pilot niçin geç kalktı?Niye daha erken haber verilmedi?
Oysa artık verilebilir.
Geçtiğimiz aylarda Hasan Tahsin Çelebican isminde bir girişimciyle tanıştım.
Teknolojiyi lafla değil, işle anlatan biri.Yıllardır güç dalında çalışan biri amabu sefer bana ormanları anlattı.
Anlattığı şey, duyduğum anda akla takılan tiptendi.Dryadadlı bir sistemden bahsetti.Ormana yerleştirilen küçük sensörlerden oluşuyor.Güneş gücüyle çalışıyor.Havadaki gazı, toprağın nemini, ısıdaki değişimi daima ölçüyor.Topladığı dataları merkeze gönderiyor.Yapay zekâ devreye giriyor, risk varsa tahlil ediyor.Gerekirse drone kalkıyor, termal imaj alıyor,tehlike noktası tespit ediliyor.
Yani daha duman çıkmadan,yangın çıkabilir uyarısı geliyor.
Almanya’daki bir testte,kontrollü çıkarılan bir yangını 4-5 dakikada tespit etmiş bu sistem.Nihayetinde yangın büyümeden söndürülmüş.
Bugün bildiğimiz birçok yangın,işte o 4-5 dakikalık gecikmeylefelakete dönüşüyor.
Bu teknoloji artık Türkiye’de de erişilebilir.
Kâğıt üstünde değil.Gerçekten.
Belediyeler kullanabilir.Orman müdürlükleri kurabilir.Özel orman sahipleri bile erişebilir.
Zor değil.Bakımı yok.Enerji muhtaçlığı yok.Kurulumu kolay.Bir konser sahnesine harcanan paraylabir ilin, bir ilçenin orman hudutları bu sistemle korunabilir.
Ama sıkıntı yalnızca bütçe değil.Karar.İrade.Sorumluluk.
Çünkü bilip de yapmamak,artık yalnızca ihmal değil,göz nazaran göre yapmamaktır.
Sensör hazır. Bilgi hazır.
Geçtiğimiz seçimlerde birçok belediyeyeşil kentlerden,iklim dostu kentlerden,doğayla barışık projelerden kelam etti.Güzel vaatlerdi.Şimdi o vaatlerin hayata geçme vakti.
Ormanı korumak yalnızca fidan dikmek değil.Asıl müdafaa, yangını daha çıkmadan fark edebilmektir.Artık bu mümkün.
Henüz ortada bir felaket haberi yokken söylemek gerekiyor.Çünkü olunca konuşan çok oluyor.Ama bugün susanlar,yarın bir şey diyemez hale geliyor.
Yangın çıktığında herkes uzmandır.Ama sorumluluk,yangın çıkmadan evvel başlar.
Sensör hazır.Veri hazır.Sistem çalışıyor.Peki biz çalışıyor muyuz?
Olur da bu yaz tekrar bir yangın yaşanırsa -ki Allah korusunbu kere haberimiz yoktu diyemeyiz.Çünkü biliyoruz.Artık bilip de yapmamak,bedelini daima birlikte ödeyeceğimiz bir suskunluk olur.
Yine ciğerlerimiz yandı manşetlerini görmek istemiyorsak,şimdi adım atmak zorundayız.Bugünü korumayan, bir zahmet yarın konuşmasın.
X
Web
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün müelliflerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
