Direkt Satışta Yeni Periyot: Tüketiciler İçin 14 Gün Olan Cayma Hakkı Mühleti Uzatılıyor

Ticaret Bakanlığı’ndan tüketicilere güzel haber geldi. Ticaret Bakanlığı’nın duyurduğu yeni düzenlemeyle birlikte tüketicilere 30 gün içinde hiçbir münasebet göstermeden alışverişten cayma hakkı geliyor.
Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış sistemine ait yeni bir yönetmelik taslağı hazırladı. Bakanlık tarafından hazırlanan “Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı”, kamuoyunun ve ilgili kurumların görüşüne açıldı.

Taslakta, doğrudan satışlarda tüketici için değerli olan cayma hakkına ait de değerli düzenlemeler yer aldı. Halihazırda 14 gün olarak uygulanan cayma hakkının, müddet uzatımı ile tüketicilerin daha aktif korunması amaçlanıyor. Bu kapsamda, mal teslimine ve hizmete ait satışlarda, tüketiciye 30 gün içinde rastgele bir münasebet göstermeksizin ve cezai kaide ödemeksizin cayma hakkı tanınıyor.
Cayma bildirimine husus mal ya da hizmetin, satıcı yahut satış şirketine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içinde, varsa malın tüketiciye teslim masrafları dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemelerin iade edilmesi mecburî olacak.

Cayma hakkı mühleti, hizmet ifasında satış tarihinden, mal tesliminde ise malın tüketici tarafından teslim alındığı günden itibaren başlayacak lakin tüketici, satış tarihinden malın teslimine kadar geçen müddet içinde de cayma hakkını kullanabilecek.
Yapılacak tüm geri ödemeler, tüketicinin satın alma sırasında kullandığı ödeme aracına uygun formda, tüketiciye rastgele bir masraf ya da yükümlülük getirmeksizin tek seferde yapılacak.
Tüketicinin, cayma hakkını kullanamayacağı birtakım istisnalar da taslakta belirtildi. Buna nazaran, tüketici kendi isteği ve şahsî muhtaçlıkları doğrultusunda hazırlattığı mallarda, cayma hakkını kullanamayacak. Ayrıyeten çabuk bozulabilen yahut son kullanma tarihi geçebilecek, tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket üzere esirgeyici ögeleri açılan, iadesi sıhhat ve hijyen açısından uygun olmayan eserlerde de bu haktan yararlanılamayacak.
Abonelik kontratı kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve mecmua üzere periyodik yayınların teslimine ait kontratlarda, satıcı yahut yetkili servis tarafından suram ya da montajının yapılacağı belirtilen, suram yahut montajı gerçekleştirilen mallarda cayma hakkı kullanılamayacak.
Taslakta, tüketicinin bilgilendirilmesine yönelik de bir düzenleme yer aldı. Buna nazaran, direkt satış şirketi posta, katalog, telefon, faks, elektronik posta, kısa ileti, internet üzere fizikî olarak karşı karşıya gelinmeksizin, tüketicinin bilgilendirilmesini ve taleplerini iletebilmesini sağlayan bir sistem kurmakla yükümlü olacak. Bu sistemde, şirketin cayma hakkının bulunup bulunmadığı ve bu hakkın hangi koşullarla kullanılabileceğine, direkt satıcı bilgisini vermesinin mecburî olduğuna, cayma hakkı talebinin hangi yollarla şirkete iletileceğine, mal ve hizmetin kullanımına ait çeşitli bilgilerin bulunması gerekecek.
Doğrudan satış sisteminde gerçekleşmesi mümkün olmayan vaatler üzere aldatıcı bilgiler verilemeyecek, şahıslar baskı kurma, aldatma, rahatsızlık verme ve bunlara misal yollarla sisteme dahil olmaya zorlanamayacak.

Ayrıca direkt satış şirketinin, direkt satıcıya dağıtabileceği komite, prim, teşvik ve ödül üzere menfaat meblağı, perakende satış karı hariç olmak üzere, şirketin yıllık net satışlarının yüzde 40’ını geçemeyecek.
Doğrudan satış şirketinin faaliyette bulunabilmesi için ‘satış yetki belgesi’ alması zarurî olacak. Doküman için yapılacak müracaatta, tüketicilerin sıhhatini, güvenliğini ve ekonomik çıkarlarını korumak için ek bilgi ve evrak talep edilebilecek. Satış yetki dokümanının geçerlilik müddeti 3 yıl olacak.
Öte yandan direkt satıcının sisteme katılması için 18 yaşını geçmesi gerekecek ve rastgele bir yükümlülük altına girmeden sistemden ayrılma hakkına sahip olacak.